Ως οικογενειακή επιχείρηση προσδιορίζεται η εταιρεία η οποία ελέγχεται και συνήθως διοικείται από μία οικογένεια.
Δυνατά στοιχεία μιας Οικογενειακής Επιχείρησης
Διάφορες έρευνες έδειξαν ότι οι οικογενειακές επιχειρήσεις έχουν συνήθως καλύτερα οικονομικά αποτελέσματα από τις μη οικογενειακές επιχειρήσεις.
Αυτά τα καλά αποτελέσματα οφείλονται κυρίως στα πλεονεκτήματα των Οικογενειακών Επιχειρήσεων που έχουν ως εξής:
1. Δέσμευση ιδρυτή
Ο ιδρυτής μία οικογενειακής επιχείρησης δεσμεύεται και προσηλώνεται δια βίου ώστε να δει την επιχείρηση του να αναπτύσσεται και να ευημερεί με στόχο να περάσει στις επόμενες γενιές.
Αρκετά μέλη της οικογένειας ταυτίζονται με την επιχείρηση και είναι σε πολλές περιπτώσεις διατεθειμένοι να δουλέψουν σκληρά για την περαιτέρω ανάπτυξη και συνέχιση της.
2. Γνώση ιδρυτή
Στις πλείστες οικογενειακές επιχειρήσεις συναντούμε τον πατέρα ή και μητέρα ιδρυτή να μιλά συνεχώς στα παιδιά του/της για την επιχείρηση.
Όλες αυτές οι οικογενειακές συζητήσεις έχουν ως αποτέλεσμα να μεταφέρεται η γνώση, οι δεξιότητες αλλά και οι εμπειρίες του ιδρυτή στα μέλη της οικογένειας από πολύ νωρίς.
3. Όνομα & φήμη
Το όνομα και η φήμη της οικογένειας είναι άμεσα συνδεδεμένα με την επιχείρηση και υπάρχει η συνεχής προσπάθεια για την βελτίωση του και την εδραίωση του στην αγορά.
Στοιχεία μιας Οικογενειακής Επιχείρησης που μπορεί να προκαλέσουν προβλήματα
Αν και οι οικογενειακές επιχειρήσεις έχουν καλύτερα οικονομικά αποτελέσματα από τις μη οικογενειακές επιχειρήσεις, εντούτοις, το πιο σύνηθες χαρακτηριστικό τους, είναι ότι η διάρκεια ζωής τους είναι συνήθως μικρή.
Ο μέσος όρος ζωής μιας οικογενειακής επιχείρησης είναι κάτω των 30 χρόνων!
Έρευνες έχουν δείξει ότι κατά τη μετάβαση της οικογενειακής επιχείρησης από τη 2η στην 3η γενιά, λιγότερο από το 10% των οικογενειακών επιχειρήσεων επιβιώνουν και από την 3η στην 4η λιγότερο του 3% επιβιώνουν.
Το ψηλό επίπεδο αποτυχίας των οικογενειακών επιχειρήσεων μπορεί να εξηγηθεί και να αποδοθεί σε πολλούς λόγους, αρκετοί παρόμοιοι με μη οικογενειακές επιχειρήσεις όπως κακή διεύθυνση, έλλειψη ρευστών που θα ενισχύσουν την ανάπτυξη, κακός έλεγχος δαπανών κλπ.
Όμως, οι οικογενειακές επιχειρήσεις παρουσιάζουν επιπρόσθετα κάποιες συγκεκριμένες αδυναμίες που σχετίζονται με τη φύση τους όπως:
1. Περιπλοκότητα:
Η ύπαρξη της οικογένειας κάνει το θέμα της «διοίκησης» της» πολύ πιο περίπλοκο.
Θέματα που έχουν να κάνουν με τους οικογενειακούς δεσμούς στην επιχείρηση αυξάνουν και περιπλέκουν τα θέματα που πρέπει να διαχειριστεί η επιχείρηση σε σχέση με μία αντίστοιχη μη οικογενειακή επιχείρηση.
Τα μέλη της οικογένειας έχουν πολλαπλούς ρόλους στην επιχείρηση, με διαφορετικά συνήθως κίνητρα τα οποία πολλές φορές δεν ταυτίζονται με τα υπόλοιπα μέλη της οικογένειας.
2. Ανεπισημότητα:
Έχοντας σαν δεδομένο ότι οι περισσότεροι ιδιοκτήτες οικογενειακών επιχειρήσεων διοικούν μόνοι τους την εταιρεία τους (τουλάχιστον στις πρώτες 2 γενεές) δεν υπάρχει ενδιαφέρον ή και πολλές φορές γνώσει να τεθούν ξεκάθαρα ορθές και διαφανείς επιχειρηματικές πρακτικές και διαδικασίες.
Δεν υπάρχουν ξεκάθαροι ρόλοι, ευθύνες ή αρμοδιότητες κυρίως των μελών της οικογένειας που απασχολούνται στην οικογενειακή επιχείρηση.
Όσο η οικογένεια και η επιχείρηση μεγαλώνουν αυτό οδηγεί σε αναποτελεσματικότητα και εσωτερικές διαμάχες που πολύ θέτουν σε κίνδυνο την ομαλή συνέχιση της επιχείρησης.
3. Αναβολές στην λήψη αποφάσεων
Πολύ συχνά οι οικογενειακές επιχειρήσεις δεν δίδουν την απαραίτητη προσοχή σε αποφάσεις που έχουν να κάνουν με την συνέχιση της οικογενειακής τους εταιρείας, όπως η διαδοχή του Γενικού Διευθυντή ως επίσης σε άλλες βασικές διευθυντικές θέσεις κλειδιά, εργοδότηση μελών της οικογένειας στην επιχείρηση και προσέλκυση εξωτερικού επαγγελματία.
Αγνοώντας ή καθυστερώντας στρατηγικές αποφάσεις αυτής της μορφής πολύ συχνά οδηγεί στην αποτυχία.
